Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου 2014

Tennessee Williams, "Μίλα μου σαν τη βροχή... κι άφησέ με ν'ακούω"



Tennessee Williams, "Μίλα μου σαν τη βροχή... κι άφησέ με ν'ακούω"        

μετάφραση Γιάννη Φαρμακίδη

Τα πρόσωπα
ΑΝΤΡΑΣ
ΓΥΝΑΙΚΑ
ΦΩΝΗ ΠΑΙΔΙΟΥ
(εκτός σκηνής)


ΣΚΗΝΙΚΟ: Ένα επιπλωμένο δωμάτιο δυτικά της Ογδόης Λεωφόρου στη μέση του Μανχάτταν. Σ’ ένα ράντζο είναι ξαπλωμένος ο Άντρας με ξεσκισμένα εσώρουχα , με βαριά ανάσα και ρεψίματα, προσπαθεί να συνέλθει από τον ύπνο που έκανε μετά από γερό μεθύσι. Η Γυναίκα κάθεται σε μιά καρέκλα, δίπλα στο μοναδικό παράθυρο του δωματίου, έξω το θαμπό φως ενός συννεφιασμένου ουρανού έτοιμου για βροχή η οποία όμως δεν έχει αρχίσει ακόμη. Η Γυναίκα κρατά ένα ποτήρι νερό που το πίνει με μικρές γρήγορες γουλιές σαν πουλί. Και οι δυό τους έχουν νεανικά, αλλά βασανισμένα πρόσωπα, σαν τα πρόσωπα των παιδιών σε χώρα που λιμοκτονεί. Στα λόγια τους υπάρχει ένα είδος ευγένειας, ένα είδος τρυφερής τυπικότητας, σαν δυό μοναχικά παιδιά που θέλουν να γίνουν φίλοι. Κι όμως οι δυό τους δίνουν την εντύπωση πως ζουν εδώ και πολύ καιρό σε μια στενή σχέση κι ό,τι συμβαίνει τώρα έχει ξανασυμβεί τόσες πολλές φορές που κανένας τους δεν έχει πια τη διάθεση ούτε να μαλώσει, ούτε να μετανοιώσει. Απλά δέχονται τη σχέση τους σαν κάτι που είναι αδύνατον να αποφύγουν.


ΑΝΤΡΑΣ (βραχνά) Τι ώρα είναι; (Η Γυναίκα μουρμουρίζει κάτι, αλλά δεν ακούγεται καθαρά) Τι είπες, γλύκα μου;
ΓΥΝΑΙΚΑ Κυριακή.
ΑΝΤΡΑΣ Ότι είναι Κυριακή το ξέρω. Αλλά εσύ το ρολόϊ δεν το κουρδίζεις ποτέ.


(Η Γυναίκα απλώνει το χέρι της που ξεπροβάλλει γυμνό και αδύνατο απ’ το μανίκι της ροζ ρόμπας της και παίρνει το ποτήρι που μοιάζει να την παρασέρνει με το βάρος του. Ο Άντρας την παρακολουθεί σοβαρά και τρυφερά μαζί από το κρεβάτι καθώς αυτή πίνει νερό. Μιά αχνή μουσική αρχίζει, διστακτικά, επαναλαμβάνοντας μια μουσική φράση αρκετές φορές, σαν κάποιος στο διπλανό δωμάτιο να προσπαθεί να θυμηθεί ένα τραγούδι παίζοντάς το με μαντολίνο. Μερικές φορές ακούγεται τραγούδισμα στα ισπανικά. Το τραγούδι ίσως είναι η Εστρελίτα.)
(Αρχίζει να βρέχει. Σταματάει και ξαναρχινάει σ’ όλη τη διάρκεια του έργου. Ένα σμήνος περιστέρια περνούν έξω από τα παράθυρο κι ακούγεται απ’ έξω η φωνή ενός παιδιού που τραγουδά)

ΦΩΝΗ ΠΑΙΔΙΟΥ Φύγε, φύγε βροχή!
Έλα πάλι άλλη μέρα!
(Ένα άλλο παιδί, κάπου πιο μακριά, επαναλαμβάνει τα λόγια του τραγουδιού κοροϊδευτικά)
ΑΝΤΡΑΣ Δεν θυμάμαι αν πήρα το επίδομα ανεργίας. (Η Γυναίκα σκύβει σαν να την παρασέρνει το βάρος του ποτηριού. Το ακουμπά κάπως απότομα στο περβάζι του παράθυρου κι ο ήχος του ποτηριού φαίνεται να την ξαφνιάζει. Της ξεφεύγει ένα σύντομο γέλιο. Ο Άντρας συνεχίζει χωρίς πολλές ελπίδες.) Ελπίζω να μην το έχω πάρει. Τα ρούχα μου που είναι; Κύττα στα ρούχα μου να δεις αν έχω την επιταγή.
ΓΥΝΑΙΚΑ Γύρισες όση ώρα εγώ είχα βγει έξω να ψάξω για σένα και πήρες την επιταγή κι άφησες ένα σημείωμα στο κρεβάτι που δεν μπόρεσα να βγάλω τι έγραφε.
ΑΝΤΡΑΣ Τίποτα δεν μπόρεσες να καταλάβεις;
ΓΥΝΑΙΚΑ Μόνον έναν αριθμό τηλεφώνου κατάλαβα. Πήρα τηλέφωνο, αλλά γίνονταν τόσος θόρυβος που δεν μπορούσα ν’ ακούσω τίποτα.
ΑΝΤΡΑΣ Που γίνονταν θόρυβος; Εδώ;
ΓΥΝΑΙΚΑ Όχι, εκεί.
ΑΝΤΡΑΣ Που εκεί;
ΓΥΝΑΙΚΑ Δεν ξέρω. Κάποιος είπε ξαναπάρε κι έκλεισε. Ξαναπήρα, αλλά μετά συνέχεια βούϊζε.
ΑΝΤΡΑΣ Όταν συνήλθα είδα ότι ήμουνα μέσα σε μιά μπανιέρα γεμάτη παγάκια και μπύρες Χάϊ Λάϊφ. Το σώμα μου είχε μελανιάσει. Ανάσαινα δύσκολα μέσα σε κείνη τη μπανιέρα γεμάτη παγάκια. Ήταν κοντά σε ποτάμι, αλλά δεν ξέρω πιο απ’ τα δυό ποτάμια του Μανχάτταν, το Ηστ ή το Χάντσον. Σ’ αυτή τη πόλη οι άνθρωποι κάνουν τρομερά πράγματα, αν κάποιος έχει λιποθυμήσει. Πονάω παντού σαν να με κλώτσησαν από μιά σκάλα κάτω, όχι απλά σαν να έπεσα, αλλά σαν να με κλώτσησαν και έπεσα. Μιά φορά θυμάμαι μου είχαν ξυρίσει το κεφάλι. Μιά άλλη φορά με είχαν βάλει μέσα σ’ ένα σκουπιδοτενεκέ κι όταν συνήλθα ήμουνα γεμάτος καψίματα και κοψιές. Απαίσιοι άνθρωποι, κάνουν ό,τι θέλουν πάνω σου όταν είσαι λιπόθυμος. Όταν συνήλθα ήμουνα γυμνός σε μιά μπανιέρα γεμάτη παγάκια. Σύρθηκα έξω από το μπάνιο και μπήκα σ’ ένα δωμάτιο και εκείνη τη στιγμή κάποιος έβγαινε από την άλλη πόρτα του δωματίου κι εγώ πήγα κι άνοιξα εκείνη την πόρτα και τότε άκουσα να κλείνει μια πόρτα ασανσέρ και είδα ότι ήμουνα στον διάδρομο κάποιου ξενοδοχείου. Κάπου είχαν αναμένη την τηλεόραση και από κάπου αλλού ακούγονταν μουσική. Στο δωμάτιο είχαν φέρει πολλά τραπεζάκια με ρόδες, απ’ αυτά που σερβίρουν. Τα τραπεζάκια ήταν γεμάτα φαγητά, χοιρομέρια, γαλοπούλες, σάντουϊτς, όλα αυτά ήταν εκεί από ώρα, είχαν κρυώσει και υπήρχαν κι ένα σωρό μπουκάλια από διάφορα ποτά που δεν είχαν ανοιχτεί και κουβαδάκια με παγάκια που έλυωναν... Ναι, θυμάμαι, κάποιος έκλεισε την πόρτα τη στιγμή που εγώ έμπαινα... (Η Γυναίκα πίνει νερό.) Τη στιγμή που έμπαινα, κάποιος έβγαινε. Άκουσα μιά πόρτα να κλείνει, βγήκα έξω από το δωμάτιο κι έκλεινε η πόρτα του ασανσέρ. (Η Γυναίκα ακουμπά το ποτήρι κάτω.) Σ’ όλο το πάτωμα ήταν πεταμένα ένα σωρό πράγματα... (Η Γυναίκα ξαφνιάζεται ελαφρά καθώς έξω από το ανοικτό παράθυρο περνά ένα σμήνος περιστέρια) Σουτιέν, σλιπάκια, πουκάμισα, γραβάτες, κάλτσες κι άλλα τέτοια....
ΓΥΝΑΙΚΑ (χαμηλόφωνα) Ρούχα πεταμένα.
ΑΝΤΡΑΣ Ναι, κι ένα σωρό άλλα προσωπικά αντικείμενα και τα έπιπλα ήταν αναποδογυρισμένα σαν να είχε γίνει μάχη εκεί μέσα , σαν επιδρομή...
ΓΥΝΑΙΚΑ Τι λες...
ΑΝΤΡΑΣ Είχαν γίνει πολύ βίαια πράγματα εκεί μέσα...
ΓΥΝΑΙΚΑ Κι εσύ ήσουνα...
ΑΝΤΡΑΣ Μέσα στην μπανιέρα με τα παγάκια...
ΓΥΝΑΙΚΑ (Η Γυναίκα βγάζει μια συγκρατημένη κραυγή τρόμου.)
ΑΝΤΡΑΣ Και θυμάμαι που πήρα το τηλέφωνο και ρώτησα ποιό ξενοδοχείο ήτανε, αλλά δεν θυμάμαι αν μου το είπανε... Δώσ’ μου λίγο νερό...
(Σηκώνονται κι οι δυό και συναντιούνται στη μέση του δωματίου. Αυτή του δίνει το ποτήρι με μιά σοβαρότητα. Αυτός κάνει μπούκιες με το νερό και πάει στο παράθυρο να το φτύσει. Έπειτα γυρίζει στο μέσον του δωματίου και της δίνει πίσω το ποτήρι. Αυτή πίνει μιά γουλιά. Αυτός ακουμπά τρυφερά τα δάκτυλά του στον λαιμό της.) Τώρα σου είπα την λιτανεία των παθών μου. (Παύση: ακούγεται το μαντολίνο.) Πες μου και συ τι έχεις να μου πεις. Πες μου κάτι απ’ αυτά που υπάρχουν εδώ μέσα... (Τα δάκτυλά του γλιστρούν πάνω στο μέτωπό της και τα μάτια της. Αυτή κλείνει τα μάτια της και σηκώνει το χέρι της σαν να ψάχνει να τον αγγίξει. Αυτός της παίρνει το χέρι, το κυττά προσεκτικά και σφίγγει τα δάκτυλά της πάνω στα χείλια του. Όταν αυτός αφήνει τα δάκτυλά της, αυτή τον αγγίζει μ’ αυτά. Αγγίζει το λεπτό, λείο δέρμα του στήθους του που είναι τόσο λείο όσο κι ενός παιδιού κι έπειτα αγγίζει τα χείλια του. Αυτός σηκώνει τα χέρια του και γλυστρά τα δάκτυλά του στον λαιμό της και στο άνοιγμα της ρόμπας καθώς δυναμώνει ο ήχος του μαντολίνου. Αυτή γέρνει πάνω του, ο λαιμός της ακουμπά πάνω στον ώμο του, αυτός εξακολουθεί να της χαϊδεύει το λαιμό με τις άκρες των δακτύλων του και της λέει-) Είναι τόσος καιρός που ζούμε μαζί, μόνο που ζούμε σαν δυό ξένοι. Ας βρούμε ο ένας τον άλλον κι ίσως να μην ξαναχαθούμε. Μίλα μου. Είμαι χαμένος. Σε σκεφτόμουνα συχνά, αλλά δεν μπορούσα να σου τηλεφωνήσω, γλύκα μου. Όλη την ώρα σε σκεφτόμουνα, αλλά δεν μπορούσα να σου τηλεφωνήσω. Και τι να σου ’λεγα, αν τηλεφωνούσα; Να έλεγα, ότι είμαι χαμένος; Χαμένος μέσα σ’ αυτή την πόλη; Ότι με περνούσαν από χέρι σε χέρι σαν λερωμένη καρτ-ποστάλ; Και μετά να κλείσω το τηλέφωνο; Είμαι χαμένος σ’ αυτή την πόλη....
ΓΥΝΑΙΚΑ Από τότε που έφυγες δεν είχα τίποτ’ άλλο εκτός από νερό. (Λέει αυτά τα λόγια σχεδόν εύθυμα, σαν να κοροϊδεύει αυτά που λέει. Ο Άντρας την σφίγγει πάνω του με μιά μαλακή κραυγή κατάπληξης.) Τίποτ’ άλλο εκτός από στιγμιαίο καφέ, μέχρι που τέλειωσε, και νερό. (Η Γυναίκα γελά δυνατά.)
ΑΝΤΡΑΣ Μπορείς να μου μιλήσεις, αγάπη μου; Ε, μπορείς να μου μιλήσεις, τώρα;
ΓΥΝΑΙΚΑ Ναι.
ΑΝΤΡΑΣ Έλα, μίλα μου σαν την βροχή κι εγώ θα σ’ ακούω, θα καθίσω εδώ και θ’ ακούω... (Ο Άντρας ξαπλώνει στο κρεβάτι μπρούμυτα, το ένα του χέρι κρέμεται κάτω, που και που κτυπά τα δάκτυλά του στο πάτωμα. Το μαντολίνο συνεχίζει.) Είναι τόσος πολύς καιρός που εξαφανιστήκαμε ο ένας από τον άλλον. Πες μου κάτι τώρα. Τι σκεφτόσουνα μόνη, μέσα στη σιωπή; Όταν έμενα με περνούσαν από χέρι σε χέρι σαν λερωμένη καρτ-ποστάλ... Πες κάτι, μίλα μου. Μίλα μου σαν την βροχή κι εγώ θα κάθομαι εδώ και θα σ’ ακούω.
ΓΥΝΑΙΚΑ (Η Γυναίκα βγάζει έναν ήχο, σαν να θέλει να μιλήσει, σαν το πρώτο γράμμα μιας λέξης, αλλά δεν συνεχίζει.)
ΑΝΤΡΑΣ Πρέπει να πεις κάτι, είναι ανάγκη. Πρέπει κι εγώ να ξέρω, γι’ αυτό μίλα μου σαν την βροχή κι εγώ θα κάθομαι εδώ και θα σ’ ακούω, εδώ θα ’μαι και...
ΓΥΝΑΙΚΑ Θέλω να φύγω.
ΑΝΤΡΑΣ Θέλεις ;
ΓΥΝΑΙΚΑ Θέλω να φύγω.
ΑΝΤΡΑΣ Πως;
ΓΥΝΑΙΚΑ Μόνη. (Η Γυναίκα πλησιάζει το παράθυρο.) Θα πάω σ’ ένα μικρό ξενοδοχείο κοντά στη θάλασσα. Θα δώσω ψεύτικο όνομα.
ΑΝΤΡΑΣ Τι όνομα;
ΓΥΝΑΙΚΑ Άννα...Τζόουνς... Η καμαριέρα θα είναι κοντή, ηλικιωμένη που θα’ χει έναν εγγονό και θα μιλάει γι’ αυτόν... Εγώ θα κάθομαι στη καρέκλα όση ώρα θα κάνει το κρεβάτι, θ’ αφήνω τα χέρια μου να κρέμονται κάτω κι η φωνή της θα’ ναι ήρεμη και θα μου λέει τι έφαγε ο εγγονός της, ταπιόκα και κρέμα.... (Η Γυναίκα κάθεται δίπλα στο παράθυρο και πίνει μια γουλιά.) Το δωμάτιο θα ’ναι σκιερό, θα’ ναι δροσερό και θα’ ναι γεμάτο από το μουρμουρητό....
ΑΝΤΡΑΣ Της βροχής;
ΓΥΝΑΙΚΑ Ναι, της βροχής.
ΑΝΤΡΑΣ Και μετά;
ΓΥΝΑΙΚΑ Η αγωνία θα τελειώσει.
ΑΝΤΡΑΣ Ναι.
ΓΥΝΑΙΚΑ Ύστερα από λίγο η κοντή, ηλικιωμένη καμαριέρα θα μου πει «Το κρεβάτι σας είναι έτοιμο, δεσποινίς.» Κι εγώ θα πω «Ευχαριστώ, πάρτε ένα δολάριο από την τσάντα μου». Η πόρτα θα κλείσει. Και θα’ μαι πάλι μόνη. Τα παράθυρα θα ’ναι ψηλά με μπλε παντζούρια και θα ’ναι μιά εποχή βροχής, βροχής, βροχής. Η ζωή μου θά’ ναι σαν το δωμάτιο αυτό, ήρεμη, σκιασμένη και ήρεμη και γεμάτη από το μουρμουρητό...
ΑΝΤΡΑΣ Της βροχής...
ΓΥΝΑΙΚΑ Θα παίρνω κάθε βδομάδα με το ταχυδρομείο μιά επιταγή και θα ζω μ’ αυτήν. Η καμαριέρα θα εξαργυρώνει την επιταγή και θα μου φέρνει βιβλία απ’ τη βιβλιοθήκη και θα παίρνει τα ρούχα μου απ’ το πλυντήριο. Θα φορώ πάντοτε καθαρά ρούχα. Θα ντύνομαι στα λευκά. Δεν θα ’μαι ποτέ πολύ δυνατή, δεν θα μου ’χει μείνει πολύ δύναμη, αλλά σε λίγο καιρό θα ’χω αρκετή δύναμη, όση χρειάζεται για να κάνω έναν περίπατο στην προκυμαία χωρίς να κουράζομαι. Θα πηγαίνω τ’ απογεύματα στην προκυμαία. Θα έχω ένα συγκεκριμένο σημείο όπου θα κάθομαι εκεί, λίγο πιο μακριά από το κιόσκι όπου η ορχήστρα θα παίζει κομμάτια του Βίκτωρ Χέρμπερτ καθώς θα βραδυάζει. Θα’ χω ένα μεγάλο δωμάτιο με παντζούρια στα παράθυρα. Θα ’ναι μιά εποχή βροχής, βροχής, βροχής. Και θα ’μαι τόσο εξαντλημένη απ’ τη ζωή που θα έχω ζήσει στη πόλη που δεν θα με πειράζει ν’ ακούω τη βροχή. Θα είμαι τόσο ήρεμη. Οι ρυτίδες στο πρόσωπό μου θα εξαφανιστούν. Τα μάτια μου δεν θα ’ναι κόκκινα πιά. Δεν θα ’χω φίλους. Ούτε καν γνωστούς θα ’χω. Όταν θα νυστάζω, θα γυρίζω αργά αργά στο μικρό ξενοδοχείο. Ο ρεσεψιονίστας θα μου λέει «Καλησπέρα σας, δεσποινίς Τζόουνς», εγώ θα του χαμογελάω λίγο και θα παίρνω το κλειδί. Δεν θα διαβάζω εφημερίδες, ούτε θα ακούω ραδιόφωνο. Δεν θα έχω ιδέα τι θα γίνεται στον κόσμο. Δεν θα καταλαβαίνω καθόλου ότι ο χρόνος περνάει. Μια μέρα θα κυττάξω στον καθρέφτη και θα δω ότι τα μαλλιά μου θα έχουν αρχίσει να γίνονται γκρίζα και για πρώτη φορά θα καταλάβω ότι έχω ζήσει σ ’αυτό το μικρό ξενοδοχείο, με ψεύτικο όνομα, χωρίς φίλους ή γνωστούς ή άλλες σχέσεις, για είκοσι πέντε χρόνια. Θα ξαφνιαστώ λίγο, αλλά δεν θα με νοιάξει.. Θα ’μαι χαρούμενη που ο χρόνος θα ’χει περάσει τόσο εύκολα. Πότε πότε θα πηγαίνω στον κινηματογράφο. Θα κάθομαι στις πίσω σειρές, και γύρω θα ’ναι όλο εκείνο το σκοτάδι και οι άλλοι θεατές που δεν θα έχουν ιδέα για μένα. Η οθόνη θα δείχνει ανθρώπους σε ιστορίες φανταστικές. Θα διαβάζω μεγάλα βιβλία και το ημερολόγιο των νεκρών συγγραφέων. Θα αισθάνομαι πιο κοντά σ’ αυτούς απ’ όσο αισθάνθηκα για ανθρώπους που γνώρισα πριν αποτραβηχτώ απ’ τον κόσμο. Θα ’ναι μιά γλυκιά και ήρεμη φιλία, αυτή με τους νεκρούς ποιητές γιατί δεν θα ’μαι υποχρεωμένη να τους αγγίζω ή να απαντώ στις ερωτήσεις τους. Θα μου μιλούν και δεν θα περιμένουν να τους απαντήσω. Και θα με παίρνει ο ύπνος ακούγοντας τις φωνές τους να μου εξηγούν τα μυστήρια. Θα αποκοιμιέμαι με το βιβλίο στα χέρια μου και θα βρέχει. Θα ξυπνώ και θ’ ακούω την βροχή και θα με παίρνει ξανά ο ύπνος. Μιά εποχή βροχής, βροχής, βροχής... Και κάποια μέρα όταν θα κλείσω ένα βιβλίο ή θα ’χω γυρίσει από τον κινηματογράφο στις έντεκα το βράδυ, θα κυττάξω στον καθρέφτη και θα δω ότι τα μαλλιά μου θα ’χουν γίνει άσπρα. Άσπρα, εντελώς άσπρα. Άσπρα σαν τον αφρό των κυμάτων. (Η Γυναίκα σηκώνεται και περπατά μέσα στο δωμάτιο καθώς συνεχίζει.) Θ’ αγγίξω με τα χέρια μου όλο μου το σώμα και θα παραξενευτώ πόσο αδύνατο θα ’χει γίνει. Ω Θεέ μου, πόσο αδύνατη θα ’μαι! Σχεδόν διάφανη. Σχεδόν δεν θα ’μαι πραγματική. Και τότε, κάπως αχνά, θα καταλάβω ότι έχω μείνει εδώ, σ’ αυτό το μικρό ξενοδοχείο, χωρίς κανενός είδους κοινωνικές σχέσεις, ευθύνες, ανησυχίες, ενοχλήσεις για σχεδόν πενήντα χρόνια. Μισόν αιώνα. Δηλαδή μιά ολόκληρη ζωή. Ούτε καν θα θυμάμαι τα ονόματα των ανθρώπων που είχα γνωρίσει πριν έρθω εδώ, ούτε θα ξέρω τι θα πει να περιμένεις κάποιον που μπορεί να ’ρθεί ή μπορεί να μην έρθει... Και τότε θα καταλάβω , κυττώντας τον καθρέφτη, πως ήρθε η στιγμή να βγω άλλη μιά φορά περίπατο στην προκυμαία, αλλά αυτή τη φορά μ’ έναν δυνατό άνεμο να μαστιγώνει το πρόσωπό μου, τον λευκό, καθαρό άνεμο που φυσά από τις άκρες του κόσμου, και πιο μακριά, από τις ψυχρές άκρες του διαστήματος, κι ακόμη πιο μακριά κι απ’ τις άκρες του διαστήματος... (Η Γυναίκα κάθεται πάλι δίπλα στο παράθυρο.) Τότε θα βγω να περπατήσω στην προκυμαία. Θα περπατήσω μόνη και θα γίνομαι ολοένα πιο λεπτή, πιο λεπτή...
ΑΝΤΡΑΣ Γλύκα μου, έλα να καθίσεις εδώ στο κρεβάτι.
ΓΥΝΑΙΚΑ Θα γίνομαι πιο λεπτή, πιο λεπτή, πιο λεπτή, πιο λεπτή, πιο λεπτή. (Ο Άντρας πηγαίνει στην Γυναίκα και την σηκώνει με τα χέρια του από την καρέκλα.) Μέχρι που στο τέλος δεν θα ’χω καν σώμα κι ο άνεμος θα με πάρει με τα ψυχρά, άσπρα χέρια του για πάντα, θα με πάρει μακριά!
ΑΝΤΡΑΣ (Της φιλά τον λαιμό.) Έλα να καθίσουμε στο κρεβάτι.
ΓΥΝΑΙΚΑ Θέλω να φύγω, θέλω να φύγω! (Ο Άντρας την αφήνει κι αυτή διασχίζει το δωμάτιο κλαίγοντας ασταμάτητα. Κάθεται στο κρεβάτι. Ο Άντρας αναστενάζει και σκύβει από το παράθυρο, πέρα απ’ αυτόν το αχνό φως τ’ ουρανού και η βροχή που ξαναρχίζει πιο δυνατή. Η Γυναίκα τρέμει, αγκαλιάζει το σώμα της. Οι λυγμοί της σταματούν σιγά σιγά, αλλά αναπνέει δύσκολα. Ο άνεμος φυσά με βουητό. Ο Άντρας παραμένει σκυμμένος. Κάποια στιγμή η Γυναίκα του λέει χαμηλόφωνα:) Έλα να καθίσεις στο κρεβάτι. Έλα να καθίσεις στο κρεβάτι, αγάπη μου... (Ο Άντρας γυρίζει προς αυτήν το χαμένο του πρόσωπο καθώς πέφτει η - )

ΑΥΛΑΙΑ






Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2014

ΨΥΧΩΣΗ!" [4.48 psychosis] της Sarah Kane

To Iνστιτούτο [Πειραματικών Τεχνών] http://theinstituteinfo.blogspot.com/
παρουσιάζει
"ΨΥΧΩΣΗ!" [4.48 psychosis] της Sarah Kane
Σκηνοθεσία: ΤΑΣΟΣ ΣΑΓΡΗΣ
παίζoυν: ΣΙΣΣΥ ΔΟΥΤΣΙΟΥ
M.Ρ. Παναγάκη, Η. Γκοτζαρίδη, Α.Σπανίδου

Μουσική: ΒΙΟΜΑSS +Lana Del Rey, The Cure, Joy Division

Video Art: Aλκιστη Καφετζή, Void Optical Art Laboratory
Σκηνικά: Κenny Mac Lellan
Φωτισμοί: Γιώργος Παπανδρικόπουλος
Διάρκεια: 80'


2oς ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ KAΘΕ ΠΕΜΠΤΗ / ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ / ΣΑΒΒΑΤΟ ώρα: 21.30


ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΣΗΜΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ: Πρώτα κατέρρευσαν οι ελπίδες, μετά χάθηκε η κοινότητα, στο τέλος κατέρρευσαν οι άνθρωποι. Μια πολύ νεαρή κοπέλα κάθε βράδυ αργά μέσα στην νύχτα νιώθει την αβάσταχτή ανάγκη να αυτοκτονήσει. Εκατομμύρια άνθρωποι αυτή την στιγμή βρίσκονται αποκλεισμένοι στην εμπόλεμη ζώνη που βρίσκεται ανάμεσα στην καθημερινότητα τους και τις αληθινές τους επιθυμίες. Καθώς όλες οι ανθρώπινες ανάγκες και οι επιθυμίες γίνονται εμπορεύσιμες οι άνθρωποι μετατρέπονται σε εμπορεύματα και αριθμητικές μονάδες. Η λογική των αριθμών παράγει τραγικές ιστορίες καταστροφής, ψυχικές ασθένειες και εξαθλίωση με την συνεπή λειτουργία μιας μηχανής. Κορίτσια και αγόρια χωρίς μέλλον, πιάστηκαν στον ιστό μιας συγκεκριμένης λογικής που υφάνθηκε γύρω τους σαν θανάσιμη παγίδα. Τίποτα δεν κατάφερε να τους σώσει από αυτή την αβάσταχτη αγωνία και την απογοήτευση που νιώθουν να ριζώνει στις καρδιές τους. Η ζωή μας πέρασε γρήγορα και δεν προλάβαμε να ζήσουμε τίποτα! Σε αυτό τον απάνθρωπο ανθρώπινο κόσμο κάποιοι ζουν, κάποιοι επιβιώνουν και κάποιοι χάνονται. Αυτό είναι ένα σήμα κινδύνου από αυτούς που χάθηκαν.

Λίγα λόγια για το έργο:

Η παράσταση «Ψύχωση» είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ βασισμένο στο κείμενο 4.48 Psychosis της Sarah Kane. Μια νεαρή κοπέλα, αποκλεισμένη από την ζωή στο διαμέρισμα της πολεμάει με τις τραυματικές αναμνήσεις και τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες της. Εκτός από τον κοινωνικό περίγυρο, εδώ μοιάζει να είναι ένοχο για την κατάσταση του και το ίδιο το άτομο, που παραδόθηκε στις αυταπάτες, τις ανέφικτες επιδιώξεις και τις επιταγές ενός κόσμου που στήθηκε γύρω του σαν παγίδα.
Ο αγώνας δραπέτευσης από την υπαρξιακή κατάρρευση και την εμπόλεμη ζώνη στην οποία μετατράπηκε η καθημερινότητα, ο αγώνας υπεράσπισης της αγάπης και της ύστατης ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η ανέλπιδη κραυγή ενάντια σε όλα όσα μας έκλεισαν σε ένα φαύλο κύκλο χωρίς έξοδο διαφυγής είναι τα θέματα που κρύβονται στον πυρήνα αυτής της παράστασης.

Η σκοτεινή ποιητική ματιά του Τάσου Σαγρή για την ζωή στις σύγχρονες μητροπόλεις συναντιέται με τον ήχο της ατέρμονης ψυχικής πίεσης του Biomass, τις αποσπασματικές αναμνήσεις από ηχοτοπία των Joy Division, των Cure και την μελαγχολία της Lana Del Rey, τα φρενήρη video art παραληρήματα της Άλκιστης Καφετζή και του Εργαστηρίου Οπτικών Τεχνών του Κενού Δικτύου, τους εξπρεσιονιστικούς φωτισμούς του Γιώργου Παπανδρικόπουλου και την ιστοριογραφική ατμόσφαιρα του Σκωτσέζου συνεργάτη του σκηνοθέτη της ταινίας Trainspotting Dany Boyle, σκηνογράφο Κenny Mac Lellan

Το 2011 "ΟΙ ΔΟΥΛΕΣ" του Ζαν Ζενέ ούρλιαξαν "Να Μην Ζήσουμε σαν Δούλοι" και το πάθος τους για ζωή έγινε μια απελπισμένη κραυγή στις ψυχές των ανθρώπων σε όλη την χώρα, το 2012 με το έργο "ΠΕΘΑΙΝΩ ΣΑΝ ΧΩΡΑ" του Δ.Δημητριάδη έγινε μια λεπτομερής καταγραφή της κατάρρευσης μιας ολόκληρης κοινωνίας.

Το 2013-2014 με την παράσταση"ΨΥΧΩΣΗ!" το +Ινστιτούτο [Πειραματικών Τεχνών] ανατέμνει το υπαρξιακό αδιέξοδο, την αυτοκαταστροφική οργή και την βία των νέων ανθρώπων σήμερα, εκπέμπει ένα ύστατο σήμα κινδύνου.

Με αυτό τον τρόπο το Ινστιτούτο [Πειραματικών Τεχνών] και οι συντελεστές των παραστάσεων «Οι Δούλες», Ζαν Ζενέ (Νοσότρος 2011) και «Πεθαίνω Σαν Χώρα», Δημήτρης Δημηρτριάδης (Τριανόν 2012) ολοκληρώνουν μια λεπτομερή μελέτη της κρίσης, μια τολμηρή καταβύθιση στην κοινωνική, πολιτική και υπαρξιακή άβυσσο της εποχής μας.

13 Νοεμβρίου στις 9:30 μ.μ. μέχρι 24 Ιανουαρίου 2015 στις 10:40 μ.μ.
Γενική είσοδος: 10 ευρώ
Δωρεάν με κάρτα ανεργίας, θεατρική ατέλεια και άνω των 65

Θεατρο Παραμυθιας
Θέατρο ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ
Παραμυθίας 27 και  Πλαταιών
ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ, ΑΘΗΝΑ
κρατήσεις 2103457904
http://theatroparamithias.blogspot.com/

σε συνεργασία με το
ESTATE OF SARAH KANE

Με την υποστήριξη:
ΚΕΝΟ ΔΙΚΤΥΟ
http://voidnetwork.blogspot.com/

Κριτική του έργου :
Δομές του λόγου Πολενάκης Λέανδρος
24.11.2013 http://www.avgi.gr/article/1358044/domes-tou-logou
«Η υπόσχεση του διαφωτισμού δεν τηρήθηκε. Οι βιβλιοθήκες, τα μουσεία, τα θέατρα, τα πανεπιστήμια, μπορούν μια χαρά να ευδοκιμούν στη σκιά των στρατοπέδων συγκέντρωσης». Τζωρτζ Στάινερ.

«Η Σάρα Κέην πέθανε τραγικά. Ήταν τόσο μεγάλος και τόσο βαθύς ο τρόμος του κόσμου. Δεν τον άντεξε. Ήταν γυμνή. Απροστάτευτη. Γυμνά είναι και τα έργα της. Τρομαγμένα. Τρομερά».Χάρολντ Πίντερ.

«Έγραφα πάντα για να ξεφύγω από την Κόλαση. Όχι πως έπιασε ποτέ το κόλπο. Κι όμως, στην άλλη άκρη αυτής της ιστορίας, όταν κάθεσαι και σκέφτεσαι: αυτό εκφράζει τέλεια την Κόλαση που έζησα -τότε μάλλον άξιζε τον κόπο». Σάρα Κέην.

*

Τι είναι πραγματικά το τραγικό στοιχείο, μια έννοια πολλαπλά κακοποιημένη; Θα προσφύγω για λίγο στα διδάγματα της ψυχιατρικής. Κλασική θέση, μετά τον Φρόυντ, είναι ότι η σχιζοφρένεια διαθέτει μια ασυνείδητη, ασύντακτη, άτυπη δομή, χωρίς διέξοδο στον συντεταγμένο λόγο. Μήπως, όμως, τηρουμένων των αναλογιών, ισχύει και το αντίθετο; Μήπως το φαντασιακό παραλήρημα διαθέτει κάποτε μια ασυνείδητη, άτυπη δομή απολύτως συντεταγμένη, αλλά χωρίς διέξοδο στο παράλογο στοιχείο του πραγματικού κόσμου; Το παραλήρημα του Άμλετ είναι ένα τέτοιο παράδειγμα, για να επιστρέψουμε στον χώρο της λογοτεχνίας. Είναι το μείζον πρόβλημα του διαφωτισμένου ανθρώπου της Αναγέννησης.

Διέξοδος είναι το τραγικό αίσθημα του βίου. Η αίσθηση του τραγικώς ζην ή το βίωμα του θανάτου μέσα στο όνειρο και στην τέχνη. Η τραγική αναγνώριση του Άλλου, που συντελείται στην Τραγωδία και μπορεί να λειτουργήσει ακόμα σήμερα σωτήρια στον λεγόμενο αιώνα της λογικής: με την τραγική μίμηση πράξεως.

Η Δύση επικεντρώθηκε σε κάτι άλλο, στη μίμηση τραγικής πράξης. Το πρώτο είναι αυτογενής μίμηση χωρίς προηγούμενο πρότυπο. Το δεύτερο είναι συνακόλουθη μίμηση με δεδομένα πρότυπα. Στο πρώτο πνέει ένας έρωτας δημιουργίας: η επιθυμία γεννά την ανάγκη. Στο δεύτερο ένας έρωτας μιμητικός: η ανάγκη παράγει την επιθυμία. Επιθυμώ ό,τι κάποιος άλλος επιθύμησε πριν από εμένα.

Η διαφορά είναι κολοσσιαία και ποιοτική. Η Τραγωδία, σύμφωνα με το δεύτερο, φύεται στον χώρο της ανάγκης. Σύμφωνα με το πρώτο, υπάρχει στον χώρο της ελευθερίας. Μάλιστα, μιας ελευθερίας όχι από ανάγκη, αλλά από ελευθερία. Μόνο αν το καταλάβουμε αυτό θα λυτρωθούμε από τον φόβο, τα δεσμά της φόρμας, τη νομικίστικη τυπολατρεία. Να γίνουμε, όπως γράφει ο Παύλος στην επιστολή του προς τους Ρωμαίους, τους ιδρυτές του νομικού συστήματος της ανθρωπότητας, «ουχ οι ακροαταί αλλ' οι ποιηταί του Νόμου». Για να γίνουμε καλύτεροι επαναστάτες, υποσημειώνω.

Αυτό είναι το δίδαγμα της Τραγωδίας που έγραψε με τη σύντομη ζωή της η Σάρα Κέην. Μια ενσώματη Τραγωδία που παίζεται άπαξ, κατακορύφως και δεν μπορεί να επαναληφθεί. Επειδή είναι συμβάν και όχι συμβεβηκός.

Τα πιο πάνω δεν αποτελούν συνηγορία της αυτοκτονίας, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Η Σάρα Κέην υπήρξε, πράγματι, ένα προικισμένο, χαρισματικό, γνήσιο παιδί του αιώνα της. Ένας θηλυκός, απελπισμένος Άμλετ, που δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο τέλος του έργου, στα τελευταία του λόγια, καταφάσκει την τραγική ζωή και τη δημιουργία.

Διασκευάζοντας ελαφρά, σκηνοθετώντας γυμνά και κάθετα, ως μορφή του ανεπανάληπτου συμβάντος, τον τραγικό μονόλογο της Κέην, ο Τάσος Σαγρής τον επανατοποθέτησε στη σωστή του αμλετική βάση: τον είδε ως μια παραληρηματική δομή συντεταγμένου λόγου, χωρίς διέξοδο στο παράλογο στοιχείο του αληθινού κόσμου. Ως μια ποντικοπαγίδα. Το αποτέλεσμα ήταν, όντως, εντυπωσιακό.

Με τη λιτή σκηνογραφία (Kenny Mac Lellan), τους υποβλητικούς φωτισμούς (Γιώργος Παπανδρικόπουλος), τα λειτουργικά βίντεο (΄Αλκηστις Καφετζή), τη μουσική (Biomass, The cure, Joy Division, Lana de Ray). Με πυρήνα την τρομερά δουλεμένη, ακονισμένη υποκριτική δουλειά της νέας αλλά ώριμης ηθοποιού Σίσσυ Δουτσίου: εσωτερική, χωρίς να προσφεύγει στα εξωτερικά γνωρίσματα της «ψυχασθένειας», ωστόσο λάμπουσα και πλήρης... Παραστέκουν ως μοίρες βουβές και ως άτυπος χορός οι: Θανάσης Φατούρος, Δημήτρης Σακελλαρίου, Λυδία Ξουράφη. Μια παράσταση που απευθύνεται ισοδύναμα στο συναίσθημα και στο μυαλό.

Σίσσυ Δουτσίου: ΨΥΧΩΣΗ! της Sarah Kane σε σκηνοθεσία Τάσου Σαγρή (φωτος πρόβας)






Πηγές - περισσότερα :
https://www.facebook.com/events/1510686545844273/?pnref=story
http://theinstituteinfo.blogspot.gr/
https://www.facebook.com

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

Όπερα Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ Έτσι κάνουν όλες


Όπερα

Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ

Έτσι κάνουν όλες

Τρέιλερ :

ΕΛΣ 2014-15 / Έτσι κάνουν όλες / W. A. Mozart / Così fan tutte / Greek National Opera


Mουσική διεύθυνση: Mίλτος Λογιάδης (24, 25, 26, 31/10 - 1, 2/11) - Ζαν-Κριστόφ Σαρρόν (8, 9/11)
Σκηνοθεσία: Ροδούλα Γαϊτάνου


ΠΡΕΜΙΕΡΑ 24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014
24, 25, 26, 31 Οκτωβρίου 2014
1, 2, 8, 9 Νοεμβρίου 2014

Θέατρο Ολύμπια
Ώρα έναρξης: 20.00

Σκηνικά - κοστούμια: Γιώργος Σουγλίδης
Φωτισμοί: Σάιμον Κόρντερ
Διεύθυνση χορωδίας: Aγαθάγγελος Γεωργακάτος



Φιορντιλίτζι:
Mυρτώ Παπαθανασίου (24, 26/10 - 2/11)

Μαρία Μητσοπούλου (25/10 - 1, 9/11)

Σοφία Κυανίδου (31/10 - 8/11)

Ντοραμπέλλα:
Ειρήνη Καράγιαννη (24, 26/10 - 2/11)

Άρτεμις Μπόγρη (25/10 - 1, 9/11)

Μαίρη-Έλεν Νέζη (31/10 - 8/11)

Γκουλιέλμο:
Διονύσης Σούρμπης (24, 26/10 - 2/11)

Χάρης Ανδριανός (25/10 - 1, 9/11)

Νίκος Κοτενίδης (31/10 - 8/11)

Φερράντο:
Αντώνης Κορωναίος (24, 26, 31/10 - 2, 8/11)

Βασίλης Καβάγιας (25/10 - 1, 9/11)

Ντεσπίνα:
Μυρσίνη Μαργαρίτη (24, 26/10 - 2/11)

Βασιλική Καραγιάννη (25/10 - 1, 9/11)

Ελπινίκη Ζερβού (31/10 - 8/11)

Ντον Αλφόνσο:
Χριστόφορος Σταμπόγλης (24, 26/10 - 2/11)

Δημήτρης Κασιούμης (25/10 - 1, 9/11)

Πέτρος Μαγουλάς (31/10 - 8/11)


Συμμετέχουν η Ορχήστρα και η Χορωδία της ΕΛΣ





Με μια μεγαλοφυή σύλληψη του Μότσαρτ, την όπερα Έτσι κάνουν όλες, σε νέα παραγωγή, ξεκινά για την Εθνική Λυρική Σκηνή η καλλιτεχνική περίοδος 2014-15. Πρόκειται για μια κωμωδία με θέμα την αιώνια διαμάχη των δύο φύλων, η οποία ξεσήκωσε τη συντηρητική κοινωνία της Βιέννης όταν πρωτοπαρουσιάστηκε και θεωρήθηκε τολμηρή όχι μόνο στην εποχή της, αλλά ακόμα και στον 19ο αιώνα. Διευθύνουν οι Μίλτος Λογιάδης και Ζαν Κριστόφ Σαρρόν, σκηνοθετεί η Ροδούλα Γαϊτάνου. Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία της ΕΛΣ και ένα εξαιρετικό καστ Ελλήνων διακεκριμένων Μονωδών.

Η όπερα Έτσι κάνουν όλες αναγνωρίζεται ως ένα από τα δημοφιλέστερα κωμικά έργα του ρεπερτορίου. Πρόκειται για την τρίτη και τελευταία συνεργασία του Μότσαρτ με τον Λορέντσο ντα Πόντε, μετά τους Γάμους του Φίγκαρο και τον Ντον Τζοβάννι. Το κείμενο είναι γεμάτο ανατροπές και απρόσμενες καταστάσεις και η υπόθεση του έργου αφορά τη γυναικεία πίστη: Ο έμπειρος κυνικός φιλόσοφος Ντον Αλφόνσο βάζει στοίχημα με τους νεαρούς ερωτευμένους Φερράντο και Γκουλιέλμο πως αν ακολουθήσουν τις υποδείξεις του, θα τους αποδείξει ότι οι αγαπημένες τους Φιορντιλίτζι και Ντοραμπέλλα δεν είναι πιστές. Όχι επειδή οι συγκεκριμένες κοπέλες δεν έχουν σταθερά αισθήματα, αλλά επειδή όλες οι γυναίκες είναι άπιστες.
Παρά την μεγάλη επιτυχία που σημείωσε η πρώτη παρουσίαση του έργου το 1790, στα χρόνια που ακολούθησαν το Έτσι κάνουν όλες άρχισε να γίνεται αντικείμενο συστηματικής πολεμικής από την κριτική, που θεωρούσε πως το ποιητικό κείμενο του Ντα Πόντε περιείχε στοιχεία ανεπίτρεπτης ανηθικότητας, καθώς έμοιαζε να νομιμοποιεί την απιστία και να τη θεμελιώνει στην ανθρώπινη φύση. Στην εποχή μας έχει γίνει πλήρως κατανοητό πως η όπερα Έτσι κάνουν όλες, το έργο που σφράγισε την τριλογία Μότσαρτ/Ντα Πόντε, συνιστά μία προωθημένη ανάγνωση της ανθρώπινης φύσης, που προσεγγίζει με τόλμη το ζήτημα της απιστίας, στο πλαίσιο της προοδευτικής ρητορικής δύο ένθερμων οπαδών του Διαφωτισμού. Πολύ περισσότερο από μία πικάντικη κωμωδία συζυγικής απιστίας, το Έτσι κάνουν όλες είναι ένα έργο για την πίστη ως επιλογή. Η σύνθεση του Μότσαρτ θεωρείται ευφυής και είναι γεμάτη από γνωστές άριες και έξυπνα, σβέλτα σύνολα.
Η σκηνοθέτρια Ροδούλα Γαϊτάνου, η οποία ζει και εργάζεται στο Λονδίνο και πέρυσι εντυπωσίασε με τη φρέσκια Σταχτοπούτα της στην πρώτη της συνεργασία με την ΕΛΣ, τοποθετεί την δράση του έργου κάπου στην Ευρώπη του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα -στην άνοιξη της βιομηχανικής επανάστασης- όταν οι φροϋδικές θεωρίες ταρακουνούσαν την επιστημονική κοινότητα, ενώ η φωτογραφική τέχνη, οι εφευρέσεις και οι νέες θεωρίες προετοίμαζαν την ανθρωπότητα για το θαύμα του 20ού αιώνα. Ο ευγενής Ντον Αλφόνσο ζει στο δικό του ιδιότυπο "cabinet of curiosities" - μία ιδιωτική συλλογή από ιδιαίτερα και αλλόκοτα αντικείμενα, που θα μπορούσε να θεωρηθεί πρόγονος ενός ιδιοσυγκρασιακού μουσείου. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, όπου η αλήθεια μπερδεύεται με τις ψευδαισθήσεις καταστρώνει το πείραμα που θα καταδείξει την ροπή της ανθρώπινης φύσης προς την απιστία.
Ο διακεκριμένος σκηνογράφος - ενδυματολόγος Γιώργος Σουγλίδης, με συνεργασίες στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα Ευρώπης και Αμερικής, έχει δημιουργήσει μια σκηνική εγκατάσταση υψηλής αισθητικής, δίνοντας μορφή στο μεγαλοαστικό δυτικοευρωπαϊκό περιβάλλον της ιδιωτικής συλλογής του Ντον Αλφόνσο, ενώ τα κοστούμια είναι μία μεγαλειώδης δημιουργική αναπαράσταση των ενδυματολογικών κανόνων του 19ου αιώνα στην Ευρώπη.
Την Ορχήστρα, τη Χορωδία της ΕΛΣ και το εξαιρετικό καστ με αποκλειστικά Έλληνες διακεκριμένους Μονωδούς διευθύνουν οι Μίλτος Λογιάδης και Ζαν Κριστόφ Σαρρόν.
Μαζί με τους διακεκριμένους πρωταγωνιστές του ensemble της Λυρικής Μαρία Μητσοπούλου, Διονύση Σούρμπη, Αντώνη Κορωναίο, Βασιλική Καραγιάννη,Δημήτρη Κασιούμη και Πέτρο Μαγουλά, θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε και εξαίρετους λυρικούς τραγουδιστές που διαπρέπουν σε Ελλάδα και εξωτερικό, όπως την Μυρτώ Παπαθανασίου, την Σοφία Κυανίδου, την Ειρήνη Καράγιαννη, την Μαίρη-Έλεν Νέζη, τον Χάρη Ανδριανό, τον Βασίλη Καβάγια, την Μυρσίνη Μαργαρίτη, την Ελπινίκη Ζερβού και τον Χριστόφορο Σταμπόγλη, καθώς και νεότερους ερμηνευτές από το φυτώριο της ΕΛΣ, όπως την Άρτεμις Μπόγρη και τον Νίκο Κοτενίδη.


Σημείωμα της σκηνοθέτιδας Ροδούλας Γαϊτάνου


Η ζωή είναι κωμωδία γι’ αυτούς που σκέφτονται

Και τραγωδία γι’ αυτούς που αισθάνονται.

Χόρας Ουώλπολ, 16 Αυγούστου 1776


Τυχερός όποιος βλέπει τα πράγματα από τη θετική τους πλευρά. Αυτή είναι η συμβουλή του Ντα Πόντε στο φινάλε της όπερας Έτσι κάνουν όλες. Όταν οι δοκιμασίες της ανθρώπινης περιπέτειας κλονίζουν το οικοδόμημα της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης ο μόνος δρόμος για να συνεχίσει κανείς να πορεύεται είναι με χιούμορ κι αισιοδοξία. Πώς αλλιώς, άλλωστε, να μπορέσει κανείς να πορευτεί χωρίς να χάσει την εμπιστοσύνη του στους συνανθρώπους;

Εντρυφώντας κανείς σε αυτή τη μοτσάρτεια σπουδή πάνω στην απιστία διαπιστώνει ένα μεγάλο παράδοξο: ενώ το λιμπρέτο του Ντα Πόντε έχει όλα τα στοιχεία μιας παρωδίας πάνω στον κόσμο των ανθρώπινων συναισθημάτων, η μουσική του Μότσαρτ έχει τόσο απόλυτη συναισθηματική ειλικρίνεια που αναρωτιέται κανείς αν πρόκειται τελικά για μία αναπαράσταση της τραγωδίας των ανθρωπίνων σχέσεων.

Η δράση του έργου τοποθετείται κάπου στη Ευρώπη του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα, την εποχή που η βιομηχανική επανάσταση καλπάζει, οι φροϋδικές θεωρίες συγκλονίζουν την επιστημονική κοινότητα, η φωτογραφική τέχνη αλλάζει τα δεδομένα της απεικόνισης, οι εφευρέσεις και οι νέες θεωρίες προετοιμάζουν τον κόσμο για τον 20ό αιώνα. Βρισκόμαστε στο cabinet of curiosities του ευγενή Ντον Αλφόνσο, εραστή της εντρύφησης, της ίντριγκας και της καινοτομίας.

Το cabinet of curiosities ή Kunstkammer ή Kunstkabinett είναι μία ιδιωτική συλλογή από ιδιαίτερα αντικείμενα, ο πρόγονος ενός μουσείου. Πρόκειται για μία εκλεκτική παρουσίαση του κόσμου όπως αυτός αντανακλάται μέσα από τα μάτια του συλλέκτη. Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον ο Αλφόνσο καταγράφει την παράδοξη σχέση μεταξύ αλήθειας και ψευδαίσθησης και ενορχηστρώνει ένα πείραμα ανθρώπινης χημείας και έλξης με συστατικά δύο ζευγάρια ετερώνυμων «στοιχείων» τα οποία ορκίζονται, μεταξύ τους, ερωτική πίστη.

Οι δύο φίλοι Φερράντο και Γκουλιέλμο δεν διστάζουν να στοιχηματίσουν με τον Ντον Αλφόνσο σχετικά με τη δύναμη της πίστης των δύο αγαπημένων τους, της Φιορντιλίτζι και της Ντοραμπέλλας. Με τη βοήθεια της Ντεσπίνα, της ρηξικέλευθης και διορατικής οικονόμου, οι άντρες κανονίζουν να ξεγελάσουν τις γυναίκες και να δοκιμάσουν την πίστη τους καταστρώνοντας νέα ερωτική πολιορκία ως ξενόφερτοι μνηστήρες.

Οι δύο γυναίκες και οι δύο άντρες θα μπλεχτούν στα δίχτυα της κωμωδίας και το απολλώνιο ερωτικό ήθος θα αναμετρηθεί με το διονυσιακό. Και οι τέσσερις θα έρθουν αντιμέτωποι «με το χάσμα ανάμεσα σ’ αυτό που βλέπουν με τα μάτια του μυαλού και σ’ αυτό που βλέπουν με τα μάτια του σώματος» και τότε τι θα υπερισχύσει; Έλξη ή απώθηση;


Έτσι κάνουν όλες με μια ματιά

O συνθέτης / Ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ γεννήθηκε στο Ζάλτσμπουργκ το 1756 γιός του διάσημου συνθέτη, μουσικού και παιδαγωγού Λέοπολντ Μότσαρτ. Ο πατέρας αναγνώρισε αμέσως το ταλέντο του γιού και ο μικρός Μότσαρτ σύντομα κατέπληξε την Ευρώπη με τις επιδόσεις του ως ερμηνευτής και ως συνθέτης. Όμως, φάνηκε ότι ήταν κάτι περισσότερο από «παιδί-θαύμα»: εξελίχθηκε σε έναν από τους σημαντικότερους συνθέτες σε κάθε είδος μουσικής –συμφωνική, μουσική δωματίου, θρησκευτική, όπερα, τραγούδι. Υπήρξε ένας εξαιρετικά προικισμένος, ευαίσθητος και ενημερωμένος καλλιτέχνης με ανοιχτό μυαλό. Με έργα όπως Η απαγωγή από το σεράι και Ο μαγικός αυλός συνέβαλε αποφασιστικά στη θεμελίωση της γερμανικής όπερας ενώ με έργα όπως ο Ντον Τζοβάννι βοήθησε αποφασιστικά τη στερεότυπη κωμική όπερα του 18ου αιώνα να διαβεί το κατώφλι του ρομαντισμού. Υπήρξε ανάμεσα στους πρώτους συνθέτες που κινήθηκαν ανεξάρτητα από αυλές και προστάτες, πληρώνοντας το κόστος της εργασιακής και οικονομικής ανασφάλειας. Πέθανε το 1791 σε ηλικία 35 ετών, έχοντας συνθέσει περισσότερα από 600 έργα.
Το έργο / Η δίπρακτη κωμική όπερα –opera buffa– Έτσι κάνουν όλες ή Η σχολή των εραστών βασίζεται σε ποιητικό κείμενο του Λορέντσο ντα Πόντε, ο οποίος άντλησε την έμπνευσή του από διάφορες πηγές. Πρόκειται για την τρίτη συνεργασία του Ντα Πόντε με τον Μότσαρτ, μετά τους Γάμους του Φίγκαρο (1786) και τον Ντον Τζοβάννι (1787).
Πρεμιέρες / Η όπερα πρωτοπαρουσιάστηκε στις 26 Ιανουαρίου 1790 στο Μπούργκτεατερ, δηλαδή το Θέατρο της Αυλής της Βιέννης, και σημείωσε σημαντική επιτυχία. Κατά τον 19ο αιώνα ο τρόπος με τον οποίο διαμορφώθηκαν οι ηθικές αξίες, δεν ευνόησαν την παρουσίαση της όπερας. Οι ποιότητες του έργου εκτιμήθηκαν πάλι κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα.
Στο δραματολόγιο της Εθνική Λυρικής Σκηνής η όπερα εντάχθηκε στις 8 Νοεμβρίου 1958 σε μουσική διεύθυνση του Αντίοχου Σ. Ευαγγελάτου, συνθέτη και αρχιμουσικού με σπουδές στη Λειψία, στη Βιέννη και στη Βασιλεία πλάι στο διάσημο Αυστριακό αρχιμουσικό Φέλιξ Βάινγκαρτνερ [Felix Weingartner]. Ο Ευαγγελάτος εισήγαγε στο δραματολόγιο της ΕΛΣ και τις τρεις όπερες του Μότσαρτ σε ποιητικό κείμενο του Ντα Πόντε, όπως επίσης τον Μαγικό αυλό.

Σύνοψη του πρωτοτύπου

Α’ Πράξη / Νάπολη, τέλη του 18ου αιώνα. Δύο νέοι αξιωματικοί, ο Φερράντο και ο Γκουλιέλμο είναι ερωτευμένοι με τις αδελφές Φιορντιλίτζι και Ντοραμπέλλα και καυχιόνται για την ομορφιά και την αρετή τους. Ο κυνικός Ντον Αλφόνσο, φίλος τους, πιο έμπειρος και μεγαλύτερος σε ηλικία, δηλώνει ότι η σταθερότητα μιας γυναίκας είναι σαν τον φοίνικα: όλοι μιλούν το μυθικό αυτό πουλί, αλλά κανείς δεν το έχει δει ποτέ. Είναι τόση η βεβαιότητά του, που στοιχηματίζει με τους νέους πως αν για μία μόνο μέρα κάνουν ό,τι τους ζητήσει, θα τους αποδείξει ότι οι αγαπημένες τους είναι άπιστες, όπως άλλωστε όλες οι γυναίκες. Οι δύο νέοι αποδέχονται την πρόκληση.Το σχέδιο του Ντον Αλφόνσο ξεκινά με την αναγγελία μίας τρομερής είδησης: Οι νέοι άνδρες πρέπει να φύγουν στο πόλεμο, τους καλεί το σύνταγμά τους. Ο Φερράντο και ο Γκουλιέλμο δείχνουν φανερά στεναχωρημένοι, οι κοπέλες είναι αναστατωμένες. Τα δύο ζευγάρια αποχαιρετιούνται με δάκρυα στα μάτια. Η Ντεσπίνα, καμαριέρα της Φιορντιλίτζι και της Ντοραμπέλλας παραπονιέται για την πολύ δουλειά στο σπίτι. Βλέπει τις δύο γυναίκες σε απόγνωση, αλλά αρνείται να τις πάρει στα σοβαρά. Η συμβουλή της είναι ότι οι δύο αδελφές θα πρέπει απλώς να βρουν νέους εραστές, δεδομένου ότι οι άνδρες είναι ανάξιοι της εμπιστοσύνης μιας γυναίκας. Η Φιορντιλίτζι και η Ντοραμπέλλα μένουν κατάπληκτες με τις απόψεις της καμαριέρας τους. Φτάνει ο Ντον Αλφόνσο που δωροδοκεί τη Ντεσπίνα, προκειμένου να εξασφαλίσει όχι μόνο τη σιωπή αλλά και τη συνεργασία της. Αμέσως παρουσιάζει στις γυναίκες δύο «καλούς φίλους» του: δεν είναι άλλοι από τον Φερράντο και τον Γκουλιέλμο, που έχουν μεταμφιεστεί ως «Αλβανοί». Οι δυό τους δηλώνουν ερωτευμένοι με τις κυρίες, ο καθένας για τη μνηστή του άλλου. Οι αδελφές απορρίπτουν σθεναρά τα αισθήματά τους και τους διώχνουν. Οι άνδρες είναι σίγουροι ότι θα κερδίσουν το στοίχημα.
Καθώς η Φιορντιλίτζι και η Ντοραμπέλλα συνεχίζουν να θρηνούν την απουσία των αγαπημένων τους, το «ξένοι» επιστρέφουν, προσποιούμενοι ότι μέσα στην απόγνωσή τους ήπιαν δηλητήριο, μη αντέχοντας την απόρριψη. Η Ντεσπίνα και ο Ντον Αλφόνσο φεύγουν αναζητώντας βοήθεια, αφήνοντας τις δύο κοπέλες να φροντίσουν τους «άτυχους» νέους. Η Ντεσπίνα επανεμφανίζεται μεταμφιεσμένη ως γιατρός και εξηγεί ότι θα βγάλει από τον οργανισμό των νέων το δηλητήριο με τη βοήθεια ενός μαγνήτη. Όταν ο Φερράντο και ο Γκουλιέλμο ζητούν από ένα φιλί, προκειμένου να αναρρώσουν πλήρως, οι αδελφές τους απορρίπτουν και πάλι, αλλά είναι σαφές ότι οι «ξένοι» δεν τις αφήνουν ασυγκίνητες.

Β’ Πράξη / Η Ντεσπίνα κάνει μαθήματα στις δύο γυναίκες σχετικά με το πώς να χειρίζονται έναν άνδρα και οι δύο αδελφές συμφωνούν ότι δεν υπάρχει τίποτε κακό σε ένα μικρό φλερτ. Αποφασίζουν να προχωρήσουν και καθεμιά επιλέγει το μνηστήρα της άλλης, φυσικά χωρίς να το γνωρίζει. Ο Γκουλιέλμο κατορθώνει πράγματι να συγκινήσει την Ντοραμπέλλα. Ο Φερράντο μοιάζει λιγότερο τυχερός, ωστόσο αφήνει τη Φιορτιλίτζι να παλεύει με τα συναισθήματά της.
Ο Φερράντο είναι βέβαιος ότι οι δύο φίλοι έχουν κερδίσει το στοίχημα ενώ ο Γκουλιέλμο είναι ευτυχής που η Φιορτιλίτζι του έμεινε πιστή. Αντίθετα, ό Φερράντο γίνεται έξαλλος όταν μαθαίνει σχετικά με την Ντοραμπέλλα. Ο Γκουλιέλμο ζητά από τον Ντον Αλφόνσο να του καταβάλει το μισό από το στοίχημα, αλλά εκείνος του θυμίζει ότι η μέρα δεν έχει τελειώσει ακόμα.
Όταν η Φιορντιλίτζι κατηγορεί την αδελφή της για τη συμπεριφορά της, εκείνη απαντά ότι η αγάπη είναι κλέφτης που ανταμείβει όσους τον υπακούν. Μόνη, η Φιορντιλίτζι αποφασίζει να πάει στο μέτωπο να βρει τον Γκουλιέλμο, όταν ξαφνικά εμφανίζεται μπροστά της αποφασισμένος ο Φερράντο. Προσπαθεί μια τελευταία φορά να τη σαγηνεύσει και τα καταφέρνει. Μαθαίνοντάς το, ο Γκουλιέλμο γίνεται έξαλλος και ο Ντον Αλφόνσο τον παρηγορεί δηλώνοντας ότι «έτσι κάνουν όλες».
Οι αδελφές συμφώνησαν τελικά να παντρευτούν τους «ξένους». Όλα είναι έτοιμα και ο Ντον Αλφόνσο φτάνει με το συμβολαιογράφο, που δεν είναι άλλος από τη Ντεσπίνα, μεταμφιεσμένη ακόμα μία φορά. Καθώς η Φιορντιλίτζι και η Ντοραμπέλλα υπογράφουν το γαμήλιο συμβόλαιο, στρατιωτική μουσική ανακοινώνει την επιστροφή των πρώην εραστών από το μέτωπο. Σε πανικό, οι δύο γυναίκες κρύβουν τους «ξένους» και ετοιμάζονται για την υποδοχή των μνηστήρων τους. Αυτοί, πάλι, επιστρέφουν και όταν υποτίθεται ότι ανακαλύπτουν τα γαμήλια συμβόλαια παριστάνουν τους εξοργισμένους. Τελικά, οι μάσκες πέφτουν, δίνονται οι απαραίτητες εξηγήσεις και οι δύο γυναίκες ζητούν συγχώρεση. Ο Ντον Αλφόνσο σχολιάζει, ότι όλοι πήραν το μάθημά τους.


ΑΓΟΡΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
http://www.nationalopera.gr/gr/event/etsi-kanoun-oles/


Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2014

Τετάρτη 11 Ιουνίου 2014

«ΟΙ ΧΑΛΑΣΟΧΩΡΗΔΕΣ» ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ ΣΤΗΝ ΚΕΡΑΤΕΑ







«ΟΙ ΧΑΛΑΣΟΧΩΡΗΔΕΣ»  ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ ΣΤΗΝ ΚΕΡΑΤΕΑ (στα σκαλάκια πάνω δεξιά αν και σκοτάδι διακρίνομαι κι εγώ καθήμενη με το μπεζ παντελόνι να παρακολουθώ )



«Η φιλοδοξία είναι η νόσος των χορτάτων, η λαιμαργία είναι των πεινασμένων το νόσημα»

Στον απόηχο των εκλογών η «ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ» φιλοξένησε  την εκπληκτική και επίκαιρη πολιτική κωμωδία «ΟΙ ΧΑΛΑΣΟΧΩΡΗΔΕΣ» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη τις 7 Ιουνίου 2014 στο υπαίθριο θέατρο πίσω από το κτίριο Δροσόπουλου στην Κερατέα. Η παράσταση ανέβηκε στην Αθήνα με πολύ μεγάλη επιτυχία και θεωρήθηκε από τις καλύτερες παραστάσεις της χρονιάς.


Λίγα λόγια για το έργο:
Το 1892 (ένα χρόνο πριν την πτώχευση του ‘93) δημοσιεύεται στην εφημερίδα «Ακρόπολις»
το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Οι Χαλασοχώρηδες».
Η ιστορία διαδραματίζεται στο νησί την τελευταία εβδομάδα βουλευτικών εκλογών.
Ο Παπαδιαμάντης σατιρίζει τα πολιτικά και εκλογικά ήθη της εποχής και προβάλλει τις παθογένειες του νέου ελληνικού κράτους, παρουσιάζοντας με κωμικό τρόπο την αναστάτωση και τον εκφυλισμό της τοπικής κοινωνίας τις ημέρες των εκλογών.
Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί. Υπάρχουν απλώς άνθρωποι που συμμετέχουν σ’ ένα παιχνίδι ανταγωνισμού και επιβίωσης. Ψηφοφόροι και ψηφοθήρες έχουν μπροστά τους λίγες μέρες για να κερδίσουν όσα περισσότερα μπορούν...

Σκηνοθετεί ο Κώστας Παπακωνσταντίνου και ερμηνεύουν οι:

Ελισσαίος Βλάχος, Παύλος Εμμανουηλίδης, Ροζαμάλια Κυρίου, Αγγελική Μαρίνου, Δημοσθένης Ξυλαρδιστός, Κώστας Παπακωνσταντίνου και Παναγιώτης Σούλης.

Είσοδος ήταν με  Ελεύθερη συνεισφορά

Φωτογραφίες από τη σελίδα τους Οι Χαλασοχώρηδες που γράφουν στο άλμπουμ που τις ανέβασαν "Kερατέα".
10 Ιουνίου 2014 ·

Ευχαριστούμε την Χρυσή τομή και τους κατοίκους της Κερατέας για αυτή τη ζεστή αγκαλιά! Μία βραδυά που δεν θα ξεχάσουμε εύκολα!


Οι πληροφορίες για την παράσταση από http://www.forkeratea.com/2014/05/blog-post_1629.html#.U42WQnZzDIU