Τρίτη 10 Οκτωβρίου 2017

Αναγνωστάκη Λούλα (Θεσσαλονίκη 13 Δεκεμβρίου 1928 - Αθήνα 8 Οκτωβρίου 2017) θεατρική συγγραφέας και από τις σπουδαιότερες γυναικείες μορφές των ελληνικών γραμμάτων.



Σήμερα κηδεύτηκε στην τελευταία της κατοικία η Λούλα Αναγνωστάκη που έφυγε από τη ζωή την Κυριακή 8/10/2017.  http://news247.gr/eidiseis/koinonia/to-teleytaio-antio-sth-loula-anagnwstakh.4885002.html

Γράφει η Αναστασία Τουρούτογλου 10 Οκτ. 17 στο womantoc με τίτλο "Όταν η Τζένη Καρέζη έπαιξε για τελευταία φορά στο θέατρo, με ένα έργο της Λούλας Αναγνωστάκη" :
Φωτογραφία από τη βιβλιονετ : Η Λούλα Αναγνωστάκη με τα χαρακτηριστικά μαύρα γυαλιά της 
Η μεγάλη θεατρική συγγραφέας που έφυγε από τη ζωή είχε δύο μεγάλες αδυναμίες. Τη Τζένη Καρέζη και τη Ζωή Λάσκαρη. Και οι δύο έπαιξαν το πιο σπουδαίο της έργο.

"Αύγουστος… ήλιος στη παραλία…

Φεύγουν τα πλοία… σ’ άλλα νησιά…

Φεύγουν οι φίλοι… φεύγουν τα πλοία…

Μια ησυχία στην ερημιά…

Χάθηκα… χάθηκα μες’ τη ζωή μου…

Χάθηκες… χάθηκες μες’ τη βροχή…

Σβήσανε τα φώτα στη παραλία…

Ηρθ’ ο Σεπτέμβρης… ηρθ’ η βροχή…

Φεύγαν οι φίλοι… φεύγαν τα πλοία…

πήγε χαμένη η εκδρομή…

Χάθηκα… χάθηκα μεσ’ τη ζωή μου…

Χάθηκες… χάθηκες μεσ’ τη βροχή…"

Οι συγκλονιστικοί στίχοι του τραγουδιού «Χάθηκα μέσα στη ζωή μου» σε μουσική Σταμάτη Κραουνάκη και στίχους Λούλας Αναγνωστάκη είχαν την μεγάλη τύχη να βρουν την φωνή τους πάνω στο θεατρικό σανίδι από δύο μεγάλες γυναίκες του ελληνικού θεάτρου και σινεμά.

Οι δύο μεγάλες καλλιτεχνικές αδυναμίες της σημαντικής θεατρικής συγγραφέως, Λούλας Αναγνωστάκη, μίας γυναίκας που κατάφερε αφήσει πίσω της σπουδαία θεατρικά κείμενα και να αποδομήσει με μεγαλείο την θηλυκή ψυχοσύνθεση στο διάσημο έργο της «Διαμάντια και Μπλουζ», ήταν η Τζένη Καρέζη και η Ζωή Λάσκαρη.

Και οι δύο είπαν «ναι» στην πρόκληση της σύνθετης Άννας, μίας ηρωίδας που επέλεξε συνειδητά τη μοναξιά της και σήμερα κάνει μία αναδρομή στο παρελθόν της αξιολογώντας τα λάθη του παρελθόντος. Η Άννα υπήρξε μία γυναίκα που αγάπησε δυνατά αλλά δεν προτίμησε να μην το ομολογήσει. Κάποτε, ένας νεαρός έφηβος την περίμενε, εκείνη όμως δεν πήγε ποτέ στο ραντεβού τους, δίχως να του εξηγήσει τους λόγους. Εκείνος απάντησε με ένα γράμμα και ένα ποίημα. Τα χρόνια πέρασαν, και η κόρη της Άννας μαζί με την παρέα της ψάχνουν στίχους για ένα τραγούδι προκειμένου να συμμετάσχουν σε ένα φεστιβάλ τζαζ. Η Άννα, τους δίνει το παλιό εκείνο ποίημα που δεν ξέχασε ποτέ, και τους περιμένει σπίτι της για να προβάρουν το τραγούδι.

Η Τζένη Καρέζη ερμηνεύει στο πιάνο το κομμάτι που θεωρείται η πιο συγκλονιστική και συγκινητική στιγμή του έργου.



Η Καρέζη υποδύθηκε τον ρόλο της Άννας τη θεατρική σεζόν 1990 - 1991, λίγους μόλις μήνες πριν φύγει από τη ζωή, και αναγκάστηκε να διακόψει απότομα τις παραστάσεις όταν η ασθένεια της δεν της επέτρεπε πια να εμφανίζεται στο θέατρο. Τα «Διαμάντια και Μπλουζ» ήταν το τελευταίο έργο της ζωής της.

Το υπέροχο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη βρήκε ξανά φωνή το 2006, με την ερμηνεία της Ζωής Λάσκαρη, η οποία επέλεξε να δώσει στον ρόλο της Άννας μίας δική της, πιο φωτεινή και παιχνιδιάρικη διάσταση.

Τρεις σπουδαίες γυναίκες που συναντήθηκαν για να κάνουν το ελληνικό θέατρο καλύτερο και πολύ πιο ξεχωριστό.



"Αυτή ήταν η Λούλα Αναγνωστάκη πίσω από τα μαύρα της γυαλιά " της Κατερίνας Λυμπεροπούλου |08 Οκτ. 17 (21:13) thetoc.gr


Λεπτή, αέρινη, με μεγάλες συγγραφικές επιτυχίες στο θέατρο κι έναν θυελλώδη έρωτα με το Γιώργο Χειμωνά που έφυγε από τη ζωή πρόωρα και τη συνέθλιψε.

Ηταν περί τα μέσα της δεκαετίας του '60 όταν η Λούλα Αναγνωστάκη παρέδιδε στον Κάρολο Κουν δυο μονόπρακτα για να ακούσει από τον ίδιο να της λέει ότι θα ήθελε να του γράψει κι ένα τρίτο διότι εκείνα τα δυο από μόνα τους δεν ήταν ικανά για να συγκροτήσουν μια παράσταση. «Γύρισα σπίτι και το έγραψα σ’ ένα βράδυ» θα πει εκείνη σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις της. Ο λόγος για το έργο της «Παρέλαση» που αποτέλεσε μέρος της τριλογία της Πόλης («Η διανυκτέρευση», «Η πόλη», «Η παρέλαση»), την οποία παρουσίασε σε ενιαία παράσταση στο Θέατρο Τέχνης ο Κάρολος Κουν το 1965.
«Η παρέλαση» ήταν εμπνευσμένη και από τη φυλάκιση του αδελφού της, του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη, στο Γεντί Κουλέ, ο οποίος καταδικάστηκε σε θάνατο και απελευθερώθηκε το 1951 με τη γενική αμνηστία. Ηταν η πρώτη εμφάνιση στο θέατρο της, 36χρονης τότε Θεσσαλονικιάς θεατρικής συγγραφέως που έφυγε από τη ζωή την Κυριακή τα ξημερώματα ήσυχα στον ύπνο της. «΄Ηθελα να γίνω γνωστή», έχει εξομολογηθεί για την παρθενική της συνεργασία στο «Υπόγειο» με το μεγάλο δάσκαλο Κάρολο Κουν. Κι αυτό ήταν και το έργο που της χάρισε τη θριαμβευτική είσοδό της στα θεατρικά πράγματα της χώρας. Στη συνέχεια, το Φεβρουάριο του 1967 ανέβηκε από το Εθνικό Θέατρο το τρίπρακτο έργο της «Η συναναστροφή», σε σκηνοθεσία Λεωνίδα Τριβιζά. Ακολούθησαν: «Αντόνιο ή το Μήνυμα» (1972), «Η νίκη» (1978), «Η κασέτα» (1982), «Ο ήχος του όπλου» (1987), όλα από το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν. Το 1990 ο θίασος Τζένης Καρέζη - Κώστα Καζάκου παρουσίασε το έργο «Διαμάντια και μπλουζ», σε σκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου. Το 1995 ανέβηκε Το «Ταξίδι μακριά» από το Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Μίμη Κουγιουμτζή. Το 1998 το μονόπρακτο «Ο ουρανός κατακόκκινος» από το Εθνικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία Βίκτορα Αρδίττη και το 2003 το έργο «Σ' εσάς που με ακούτε» από τη Νέα Σκηνή, σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή.

Υπήρξε μάλλον η γνωστότερη θεατρική συγγραφέας της μεταπολεμικής περιόδου τα περίπου 40 χρόνια της παρουσίας της στο θέατρο. Σύμφωνα με την Καθημερινή και τον Δημήτρη Αθηνάκη, τα έργα της, σχεδόν σε όλο τους το εύρος, εγχείριζαν προσεκτικά, με ένα σκοτεινό σαρκασμό, την ταυτότητα του Νεοέλληνα, όπως εκείνη διαμορφωνόταν από τις μεγάλες ιστορικές μεταβολές της περιόδου από το ’60 και μετά. Η Λούλα Αναγνωστάκη εξερεύνησε εις βάθος τα κοινά, συλλογικά τραύματα του Νεοέλληνα: την ενοχή, την ήττα, τη μοναξιά, όλα οικεία δείγματα των μεταπολεμικών λογοτεχνικών γενεών.

Δεν ήταν, όμως, μόνο αυτό που συνέβαλε στο μύθο της. Λεπτή κι αέρινη, μυστηριώδης πίσω από τα μαύρα της γυαλιά, υπήρξε μια χαρακτηριστική φιγούρα της τέχνης που άρχισε, ωστόσο, σταδιακά να αποτραβιέται από τον κόσμο από το 2000 όταν χάθηκε πρόωρα στα 60 του χρόνια ο καθηγητής ψυχιατρικής και γοητευτικός διανοούμενος, Γιώργος Χειμωνάς, με τον οποίο είχαν «συγκροτήσει» ένα εκκεντρικό ζευγάρι μέσα σε μια πολυτάραχη ζωή.

«Μια ζωή μέσα στον έρωτα. Με τον Χειμωνά, πιο πολύ;», θα ερωτηθεί το 2016 από τη δημοσιογράφο, Σόνια Ζαχαράρου, για λογαριασμό συνέντευξής της στο ΒΗΜΑgazino.«Με τον Χειμωνά, πάρα πολύ», θα απαντήσει. Ο έρωτάς τους άνθισε στα τέλη της δεκαετίας του '60 όταν εκείνη ήταν παντρεμένη με τον κριτικό θεάτρου και ηθοποιό Μηνά Χρηστίδη και κράτησε γερός μέχρι το χαμό εκείνου. Καρπός του, ο Θανάσης Χειμωνάς, συγγραφέας και πολιτικός

«Στην οικογένεια γράφαμε πάντα κρυφά ο ένας από τον άλλο. Ο γιος μου ο Θανάσης μόνο δημοσιευμένα τα δείχνει. Το ίδιο έκανε και ο αδερφός μου, ο Μανόλης. Περίεργος άνθρωπος ο Μανόλης. Είχε έναν κρυμμένο δυναμισμό. Τον έπιανε ο ενθουσιασμός, αλλά τον τραβούσε η γυναίκα του πίσω. Άλλα πράγματα ήθελε από τη ζωή του. Δεν ήθελε να έχει παντρευτεί, ήθελε να πάει στον ένοπλο αγώνα. Ο άντρας μου, ο Γιώργος ο Χειμωνάς, μου τα έδειχνε πριν δημοσιευτούν. Αλλά σαν τελειωμένα. Εγώ τα έδειχνα στον Γιώργο. Ήθελα τη γνώμη του. Μου έλεγε πάντα ότι ήταν ωραία, πράγμα που δεν ξέρω καθόλου αν ήταν αλήθεια», έχει πει στο Γιώργο Διοσκουρίδη και στη Lifo.

Σπάνιες ήταν οι φορές που η Λούλα Αναγνωστάκη έδινε συνεντεύξεις. Γιατί; «Δεν έδινα, γιατί ρωτούσαν πολλά, έπρεπε να πω πολλά, να απαντήσω σε ορισμένα πράγματα που δεν ήθελα. Ενώ τώρα, όταν δεν θέλω να πω κάτι, το ρίχνω αλλού, απαντάω άλλα σε αυτά που με ρωτάνε και είμαι εντάξει. Βρίσκω δικαιολογίες», έχει πει στο ΒΗΜΑgazino.

Είχε να δει έργο της δέκα χρόνια. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της αντιμετώπιζε κινητικά προβλήματα κι είχε περιορίσει τις μετακινήσεις της στο ελάχιστο. Τα προβλήματα επιδεινώθηκαν με δυο κατάγματα στο πόδι που συνέβησαν τον τελευταίο χρόνο. «Δεν θέλω να βγαίνω έξω. Παλιά έβγαινα κάθε βράδυ. Εδώ, στο Κολωνάκι. Σινεμά στο Έμπασσυ, καθόμουν με τις ώρες στη Βιβλιοθήκη...Τελευταία φορά βγήκα πριν από τρία χρόνια, να πάω στον οδοντογιατρό. Μου αρέσει εδώ που κάθομαι. Έρχονται εδώ άνθρωποι που θέλω, που έχω κάτι να συζητήσω μαζί τους. Βλέπω τηλεόραση, αλλά δεν διακρίνω τα γράμματα. Πολλά ελληνικά έργα, συζητήσεις και ειδήσεις. Ευτυχώς που δεν πάω θέατρο πια. Μαρτύριο είναι το θέατρο. Μαρτύριο, επειδή γράφω θέατρο...» είχε πει στη Lifo

Βιογραφικό από τη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ :

H Λούλα (Αγγελική-Θεανώ) Αναγνωστάκη (Θεσσαλονίκη 13 Δεκεμβρίου 1928 - Αθήνα 8 Οκτωβρίου 2017) ήταν Ελληνίδα θεατρική συγγραφέας και από τις σπουδαιότερες γυναικείες μορφές των ελληνικών γραμμάτων.


Ήταν μικρότερη αδελφή του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη.[Merry, Bruce (2004). Encyclopedia of Modern Greek Literature, σελ. 16. ISBN 0313308136.] Σπούδασε στην Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στην Αυστρία.[Miller, Jane Eldridge (2002). Who's who in Contemporary Women's Writing, σελ. 14-15. ISBN 0415159814.] Παντρεύτηκε τον συγγραφέα και καθηγητή ψυχιατρικής Γιώργο Χειμωνά και ήταν η μητέρα του συγγραφέα Θανάση Χειμωνά.[ βιβλιοnet]

Πέθανε στις 8 Οκτωβρίου 2017

Εργογραφία
Θέατρο

Έγραψε 12 θεατρικά έργα με τα οποία αναμοχλεύει τα σημαντικότερα θέματα της μεταπολεμικής περιόδου στην Ελλάδα όπως το τραύμα, η μοναξιά, η ενοχή και η ήττα.

Τα πρώτα τρία μονόπρακτα έργα της ανέβηκαν για πρώτη φορά στη σκηνή το 1965 και εκδόθηκαν σε βιβλίο το 1974 : ήταν η Η διανυκτέρευση, Η πόλη και Η παρέλαση. Αυτά πρωτοπαρουσιάσθηκαν σε μία ενιαία παράσταση στο Θέατρο Τέχνης από τον Κάρολο Κουν. Ακολούθησε το τρίπρακτο έργο Η συναναστροφή, που παρουσιάσθηκε στο Εθνικό Θέατρο το 1967.

Τα μεταγενέστερα έργα της έχουν ανεβεί στην Ελλάδα από το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης και σε πολλές ευρωπαϊκές σκηνές όπως στην Κύπρο, την Γαλλία, την Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Πολωνία, την Γερμανία, την Ισπανία και τις ΗΠΑ.[Wilson, Katharina M (1991). An Encyclopedia of Continental Women Writers. Volume 1, σελ. 32-33. ISBN 0824085477.] Τα ερμήνευσαν καλλιτέχνες όπως οι Πιττακή, Ζαβιτσιάνου, Κονιόρδου, Λαζαρίδου, Αρμένης, Τζώρτζογλου και τα σκηνοθέτησαν οι Κουν, Βογιατζής, Τριβιζάς, Παπαβασιλείου, Κουγιουμτζής και Αρδίττης. Αυτά είναι τα ακόλουθα :

Αντόνιο ή το μήνυμα (1972)

Η νίκη (1978)

Η κασέτα (1982)

Ο ήχος του όπλου (1987)

Διαμάντια και μπλουζ (1990)

Το ταξίδι μακριά (1995)

Ο ουρανός κατακόκκινος (μονόπρακτο, 1998)

Σ' εσάς που με ακούτε (2003)

Ο Γιώργος ως Άμλετ, Τα κείμενα των Φιλίππων 2009-2014 (2015) Κάπα Εκδοτική

Σε βιβλία

Η διανυκτέρευση. Η πόλη. Η παρέλαση, εκδ. «Κέδρος», Αθήνα 1999, ISBN 978-960-04-1662-6

Σ' εσάς που με ακούτε, εκδ. «Η Νέα Σκηνή», Αθήνα 2003

Θέατρο: Η νίκη. Ο ουρανός κατακόκκινος. Σ' εσάς που με ακούτε., εκδ. «Κέδρος», Αθήνα 2007, ISBN 978-960-04-2553-6

Θέατρο: Ο ήχος του όπλου, εκδ. «Κέδρος», Αθήνα 2007, ISBN 978-960-04-3653-2

Θέατρο: Η κασέτα, εκδ. «Κέδρος», Αθήνα 2008, ISBN 978-960-04-3859-8

Θέατρο: Διαμάντια και μπλουζ. Το ταξίδι μακριά., εκδ. «Κέδρος», Αθήνα 2008, ISBN 978-960-04-3697-6

Βιβλιογραφία

Αναγνωστάκη, Λούλα: Ο ήχος της ζωής, εκδ. «Καστανιώτης», Αθήνα 2006, ISBN 978-960-03-4313-7 (κείμενα, συνεντεύξεις, σκέψεις)

Μαντέλη, Βίκυ: Το μοτίβο της εισβολής στο θέατρο της Λούλας Αναγνωστάκη, εκδ. «Πεδίο», Αθήνα 2014, ISBN 978-960-546-203-1

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Η Λ. Αναγνωστάκη στη βάση βιβλιοnet (με φωτογραφία)

Η Λ. Αναγνωστάκη στην IMDb
http://www.womantoc.gr/celebrities/article/otan-i-tzeni-karezi-epaikse-gia-teleftaia-fora-sto-theatro-me-ena-ergo-tis-loulas-anagnostaki
http://www.thetoc.gr/politismos/article/auti-itan-i-loula-anagnwstaki-pisw-apo-ta-maura-tis-gualia
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B1_%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%84%CE%AC%CE%BA%CE%B7

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου